کشف ستاره نوترونی که سرآغاز شناخت اجرام کهکشانی جدید می شود
به گزارش دانشگاه فارسی کشف یک ستاره نوترونی که سیگنال های رادیویی نامعمولی ساطع می کند، می تواند سرآغازی را برای تحول در شناخت ستاره شناس ها از این سامانه های ستاره ای منحصربه فرد رقم بزند.
به گزارش گروه علم و آموزش ایرنا از پایگاه خبری بین المللی کانزرویشین the conversation، ستاره شناس ها هنگام مشاهده و رصد منطقه معروف به Vela-X۱ در کهکشان «راه شیری» در فاصله حدود یک هزار و ۳۰۰ سال نوری از زمین با استفاده از «رادیو تلسکوپ» (تلسکوپ رادیویی) MeerKAT در آفریقای جنوبی، موفق به این کشف شدند.
ستاره شناسان در این کشف یک «پالس» یا تپش عجیب را مشاهده نمودند که در حدود ۳۰۰ هزارم ثانیه طول کشید.
این درخشش برخی خصوصیات در ارتباط با ستاره نوترونی ساطع کننده امواج رادیویی را دارا بوده اما شبیه هیچکدام از مشاهدات قبلی نبوده است. ستاره شناس های کنجکاو شده، سپس به بررسی داده های قدیمی تر در ارتباط با همان محدوده کهکشان پرداختند و تحلیل سریع پالس های دریافتی گذشته نشان داد که آنها حدودا هر ۷۶ ثانیه تکرار شده اند در حالیکه بیشتر پالس های نوترونی چرخه ای در حدود چند ثانیه یا حتی چند هزارم ثانیه دارند.
مشاهدات ستاره شناس ها نشان داد که ستاره معروف به PSRJ۰۹۴۱-۴۰۴۶ بعضی از خصوصیت های یک ستاره تپنده (تپ اختر یا pulsar) یا حتی یک ستاره مغناطیسی (magnetar – ستاره نوترونی با میدان های مغناطیسی بسیار نیرومند) را دارد. ستاره های تپنده در واقع بقایای به شدت متراکم ستاره های بزرگ متلاشی شده هستند که معمولاً از قطب های خود امواج رادیویی بیرون می دهند. این ستاره ها همانطور که چرخش می کنند این پالس های رادیویی از روی زمین قابل سنجش هستند؛ چیزی شبیه دیدن متناوب نور فانوس دریایی از فاصله دور در دریا.
اما تا پیش از این، طولانی ترین مدت زمان چرخش شناخته شده برای یک ستاره تپنده ۲۳.۵ ثانیه بود و مشاهدات جدید می تواند علامتی از کشف نوع کاملا جدیدی از اجرام آسمانی ساطع کننده امواج رادیویی باشد. ستاره شناس ها با بررسی داده های موجود، موقعیت مکانی این جرم کهکشانی را با دقت بالایی مشخص کرده و سپس مشاهدات دقیق تری جهت بررسی منشاء پالس ها انجام دادند.
این جرم کهکشانی تازه کشف شده که به نام PSRJ۰۹۴۱-۴۰۴۶ نام گذاری شده است یک ستاره نوترونی خاص و عجیب است که نسبت به سایر تپ اخترها آهسته تر می چرخد.
این جرم آسمانی علاوه بر داشتن میزان غیرمنتظره تپشی که دارد، همینطور از این لحاظ منحصر به فرد است که در محدوده ستاره نوترونی معروف به «گورستان» (graveyard) واقع شده؛ جایی که ستاره شناسان انتظار وجود و انتشار هیچ موج رادیویی را ندارند چونکه طبق نظریه موجود، ستاره های نوترونی این مکان کهکشانی در انتها چرخه عمر خود هستند و خیلی فعال نیستند. با این اوصاف، کشف این جرم آسمانی جدید دانسته های قبلی درباره تولد و تکامل ستاره های نوترونی را به چالش کشیده است.
(بررسی چند نوع ستاره نوترونی و مشاهده آنها از روی زمین - زبان انگلیسی)
مشخص نیست که این جرم آسمانی چه مدتی فعال بوده و مشغول ساطع کردن امواج در طیف رادیویی بوده و همینطور ستاره شناسان نمی دانند که چه برخی از این قبیل اجرام امکان دارد در کهکشان وجود داشته باشد.
ردیابی منابع مشابه کار دشوار و چالشی است و امکان دارد شمار بیشتری در انتظار کشف شدن باشند. این کشف جدید احتمال وجود یک طبقه بندی جدید از رادیو ناپایدارها را تقویت می کند: ستاره نوترونی با مدت چرخش بسیار طولانی مدت. جستجوهای آینده برای یافتن اجرام مشابه نقش مهمی در شناخت ما از جمعیت ستاره های نوترونی خواهد داشت.